Golaski Walter Michael
GOLASKI Walter Michael (12 VIII 1913, Torrington, Connecticut – 22 IX 1996, Filadelfia), inżynier, konstruktor maszyn tkackich pozwalających na wykonanie protez naczyniowych stosowanych w chirurgii serca. Syn Pawła i Heleny z domu Kulesza.
W 1928, jako nastolatek, rozpoczął pracę w fabryce igieł w Torrington Company. W 1939 firma powierzyła mu kierownictwo swojej filadelfijskiej filii i skierowała go na studia wieczorowe na wydziale mechanicznym Drexel Institute of Technology (ob. Drexel University), które ukończył w 1946. Rok wcześniej założył Bearing Products Co., a w kolejnych latach przejął i prowadził kilka firm, m.in. Overbrook Knitting Corp., Acme Needle Co. oraz Royersford Needle Works. W latach 40. zajmował się przystosowaniem maszyn tkackich do wykorzystania nowego materiału syntetycznego – nylonu. Na przełomie lat 50. i 60. opatentował kilka istotnych usprawnień w tej dziedzinie. We wstępie do patentu z V 1958, na konstrukcję maszyny do tkania okrężnego, jako możliwe zastosowanie wskazywał „produkcję rajstop lub innych bezszwowych wyrobów”. Takim bezszwowym wyrobem, który przysporzył G. sławy, okazała się proteza naczyniowa stosowana w chirurgii serca. Protezy takie tkano z nici Dacron lub Weavenit na maszynach Milliknit i Microknit skonstruowanych przez G. Posiadały one głowice wyposażone w 50 igieł na cal szerokości. Wykonywane na nich protezy naczyniowe cieszyły się dużym uznaniem w środowisku medycznym, głównie z uwagi na ich niezawodność. W literaturze polonijnej G. nazywa się niekiedy mylnie „wynalazcą sztucznego serca”. W 1967 założył Golaski Labs, Inc. Uzyskał kilka patentów, często publikował w pismach naukowych, głównie na temat wykonywania protez naczyniowych. Był członkiem American Association for the Advancement of Sciences, American Society for Artificial Organs, Franklin Institute oraz New York Academy of Science. W latach 60. jego życiorys był publikowany w wielu branżowych słownikach biograficznych ukazujących się w Ameryce, m.in. w World Who's Who in Commerce and Industry, Who's Who in Steel and Metals i Who's Who in Finance and Industry. W 1953 otrzymał Gold Medal for Most Outstanding Alumnus of Drexler University. W 1968 przyznano mu doktorat honoris causa nauk technicznych Kolegium Związkowego (Alliance College) prowadzonego przez Związek Narodowy Polski. Był bardzo aktywny w środowisku polonijnym jako m.in. członek Związku Narodowego Polskiego, Polish American Congress oraz Polish Intercollegiate Club. W 1955–58 pełnił funkcję prezesa rady nadzorczej redakcji gazety „Nowy Świat”, a w 1974 został wybrany na przewodniczącego rady nadzorczej Fundacji Kościuszkowskiej.
International Who’s Who in Community Service, Ed. N. Watkins, London 1973; P.N. Sawyer , M.J. Kaplitt: Vascular Grafts, New York 1978, p. 226; Medical Device Register 1993, Vol. 1, pp. 722; International Book of Honor, American Biographical Institute, Raleigh 1987, p. 38.
Sławomir Łotysz