Olszewski Stanisław
OLSZEWSKI Stanisław (14 XI 1858, Warszawa – 12 V 1929, tamże), budowniczy kolei i konstrukcji stalowych, głównie mostów. Syn Hipolita, urzędnika państwowego.
Ukończył gimnazjum w Piotrkowie, a w Petersburgu wydział fizyczno-matematyczny uniwersytetu (1882) i Inst. Inżynierów Komunikacji (1886). Pracował przy studiach, projektowaniu i budowie linii kolejowej Samara–Ufa, a od 1891 Kolei Zachodniosyberyjskiej (części Kolei Transsyberyjskiej między Czelabińskiem a rzeką Ob), na której od 1894 kierował budową mostów przez Irtysz i Om. Od 1896 był zatrudniony w zarządzie Kolei Riazańsko-Uralskiej, a w 1898–1901 kierował budową 25-przęsłowego stalowego mostu przez Amu-darię, opartego na kesonach, koło miejscowości Nowy Czardżuj (ob. Türkmenabat) w Turkmenii. W 1902 kierował studiami i pomiarami Wołgi k. Jarosławia i Kostromy, od 1907 był zastępcą naczelnego inżyniera budowy pd. części linii kolejowej Orenburg–Taszkent. W 1909–13 kierował budową jarosławskiego węzła kolejowego, obejmującą m.in. postawienie 7-przęsłowego stalowego mostu na kesonach przez Wołgę. W 1914 rozpoczął jako naczelny inżynier budowę Kolei Semireczeńskiej w Kazachstanie. W 1915 powierzono mu budowę mostu przez Wisłę pod Sandomierzem, którą uniemożliwiła ofensywa wojsk niemieckich. Wrócił więc do Rosji, gdzie kierował budową odcinka kolei Petersburg–Rybińsk. W 1919–21 odbudowywał zniszczone mosty na rzekach Biełaja, Ufimka i Doniec.
W 1921 wrócił do kraju i kierował budową pierwszej w Polsce radiostacji transatlantyckiej w Babicach k. Warszawy (10 stalowych wież po 126 m wysokości). W 1923–24 budował hangary na lotnisku warszawskim na Polu Mokotowskim. Od 1924 zajmował się przebudową warszawskiego węzła kolejowego, obejmującą m.in. przełożenie torów do wykonanego wykopu na odcinku od Ochoty do ul. Marszałkowskiej, budowę tunelu pod Alejami Jerozolimskimi i mostu przez Wisłę oraz doprowadzających do niego nasypów z wiaduktami po obu stronach rzeki. W 1929 przeszedł do Ministerstwa Komunikacji.
SBTP (B. Chwaściński); SPPT (B. Chwaściński).
J. Jankowski: Mosty w Polsce i mostowcy polscy, Wrocław 1973; „Inżynier Kolejowy” 1929, nr 6.
Bolesław Orłowski