Opęchowski Władysław
OPĘCHOWSKI Władysław (10 III 1911, Warszawa – 27 IX 1993, Vancouver, Kanada), fizyk, syn inżyniera, dyrektora Elektrowni Warszawskiej.
Ukończył gimnazjum męskie Tow. Szkoły Mazowieckiej w Warszawie (1929), a następnie studia fizyczne na UW. W 1935 odbył staż naukowy we Francji i Holandii. Po powrocie w 1937 został asystentem C. Białobrzeskiego w Zakładzie Fizyki Teoretycznej UW i zajął się teorią optycznych linii wzbronionych, które badali eksperymentalnie J. Blaton i H. Niewodniczański. W 1939 wyjechał znów do Holandii, gdzie zastała go wojna. Przez pewien czas był asystentem na uniwersytecie w Lejdzie. Zajmował się teorią grup krystalograficznych z uwzględnieniem funkcji falowych i spinu w teorii elektronowej kryształów. Sformułował wtedy pewne reguły nazwane potem Opechowski rules.
O. przeżył w Holandii całą wojnę, a po jej zakończeniu pracował jako fizyk teoretyk w laboratorium Philipsa w Eindhoven. Potem wyjechał do Kanady i od IX 1948 zamieszkał w Vancouver. Był profesorem fizyki na University of British Columbia. Po przejściu na emeryturę w 1976 pracował tam nadal jako profesor honorowy.
Prace O. dotyczyły różnych zagadnień teorii magnetyzmu (np. teoria modelu ferromagnetyzmu Isinga, symetrie magnetyczne, efekty magnetooptyczne, klasyfikacja struktur magnetycznych). Opracował obszerną monografię Crystallographic and Metacrystallographic Groups (1968).
O. utrzymywał dobre stosunki z fizykami polskimi. Kilku z nich pracowało u niego w University of British Columbia. W 1973 otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniw. Wrocławskiego, a w 1982 – Medal Mariana Smoluchowskiego, najwyższe wyróżnienie przyznawane przez Polskie Tow. Fizyczne.
M. Suffczyński: Władysław Opęchowski, „Postępy Fizyki” 1994, t. 45; Archiwum UW: akta osobowe.
Andrzej Kajetan Wróblewski