Torosiewicz Teodor
TOROSIEWICZ Teodor (7 IX 1789, Stanisławów – 2 III 1876, Lwów), farmaceuta, balneolog. T. urodził się w środowisku drobnomieszczańskim.
Ukończył gimnazjum w rodzinnym mieście, a studia farmaceutyczne na uniwersytecie w Wiedniu 29 VIII 1812 z wynikiem bardzo dobrym. Następnie pracował we Lwowie jako farmaceuta, a w 1819 otworzył tam aptekę „Pod cesarzem Tytusem” przy ul. Czarnieckiego, dobrze wyposażoną w aparaturę oraz odczynniki do badań chemicznych. Ze względu na zły stan zdrowia T. był zmuszony odmówić objęcia proponowanych mu stanowisk: profesora chemii dla chirurgów na Uniw. Lwowskim oraz asesora przy komisji egzaminacyjnej dla aptekarzy lwowskich.
Wiedzę z zakresu chemii traktował bardzo praktycznie – widział jej znaczenie nie tylko dla nauk farmaceutycznych, ale przede wszystkim dla codziennego życia. Od 1825 ogłaszał drukiem prace z zakresu gleboznawstwa, bromatologii, toksykologii, farmakognozji, technologii chemicznej i chemii analitycznej. W sumie opublikował 53 prace oryginalne i 46 popularnonaukowych. Największą uwagę poświęcał jednak balneologii. Wg opinii J. Dietla T. „należy się cześć i chwała iż pierwszy zwrócił uwagę powszechną na źródła lekarskie, znajdujące się w naszym kraju”. Najwięcej pod tym względem zawdzięcza mu Iwonicz. Stał się popularnym uzdrowiskiem po opublikowaniu przez T. w 1849 pracy pt. Źródła mineralne w Galicji i na Bukowinie pod względem fizyczno-chemicznym własności opisane, tudzież rozbiór fizykalno-chemiczny wód mineralnych w Iwoniczu.
Wielkie znaczenie dla farmacji miały badania T. nad zależnością przenikania światła przez ściany szklanych naczyń od ich barwy. Wyniki jego prac, opublikowane w artykule O przechowywaniu lekarstw w naczyniach szklanych zabarwionych w „Pamiętniku Farmaceutycznym Krakowskim” z 1836 stały się podstawą do zastosowania kolorowych naczyń w aptekach. T. badał wpływ różnych barw na substancje lecznicze. Odkrycie T. znalazło szczególne uznanie najpierw wśród berlińskich aptekarzy, a później przyjęło się na całym świecie.
Honoraria często przeznaczał na pomoc materialną dla uczniów i studentów, wspierał również Szkołę Rolniczą w Dublanach pod Lwowem. W czasie powstania listopadowego dostarczał leki dla rannych leczonych w szpitalu w Zamościu.
Był członkiem m.in. Tow. Naukowego z UJ połączonego, TPN w Poznaniu, Tow. Farmaceutycznego w Monachium, Tow. Lekarskich w Warszawie i Wiedniu.
T. został m.in. odznaczony austriackim Złotym Krzyżem z Koroną.
S. Krawczykiewicz: Życiorys Teodora Torosiewicza, Lwów 1874; H. Lichocka: Badania leczniczych wód mineralnych w Polsce (1800–1858) z perspektywy rozwoju chemii, Warszawa 1989; W. Roeske: Teodor Torosiewicz 1789–1876, Warszawa 1962; W. Ziembicki: Rzut oka na rozwój naszej balneologii, „Balneologia Polska” 1951, t. 1.
Iwona Arabas, Marcin Dolecki