Majewski Julian
MAJEWSKI Julian (22 V 1826, Grabówka, pow. kraśnicki – 6 I 1920, Warszawa) inżynier budownictwa, architekt. Syn Antoniego Bonawentury, kapitana WP, i Tekli z Zagórskich.
Ukończył Szkołę Wydziałową w Sandomierzu i gimnazjum w Radomiu (1843). Następnie rozpoczął aplikację w Zarządzie Komunikacji Lądowych i Wodnych Królestwa Polskiego, pod opieką F. Pancera. W 1844–46 brał udział w budowie Nowego Zjazdu z placu Zamkowego do Wisły w Warszawie, wg projektu Pancera.
W 1846 zdał egzamin na stopień konduktora, a w 1849 na stopień inżyniera. W 1849–51 budował drewniany most na Narwi k. Zegrza. W 1853 objął obowiązki inżyniera powiatowego w Przasnyszu. Zajmował się budową i utrzymaniem dróg. Projektował i budował także różne budynki związane z rolnictwem: młyny wodne i parowe, tartaki, olejarnie, krochmalnie. W 1858 został wysłany na koszt rządu do Niemiec i Francji w celu zapoznania się budowami mostów przez Ren.
W 1859–63 M. pracował jako starszy inżynier na budowie stałego mostu żelaznego przez Wisłę w Warszawie, wg projektu S. Kierbedzia starszego. Ponownie został wysłany za granicę (1862) do Londynu na wystawę projektów i urządzeń kanalizacyjnych. Zwiedził także Berlin, Brukselę, Paryż i Frankfurt nad Menem i zapoznał się z systemami kanalizacji tych miast.
Od 1863 był inżynierem gubernialnym w Warszawie (do 1903). Zajmował się budową i nadzorem nad drogami bitymi w guberni warszawskiej. W sumie zbudował około 600 km dróg. Wykonywał także w dalszym ciągu różne projekty budowli dla rolnictwa. Opracował z J. Spornym i J. Surzyckim projekt wodociągów i kanalizacji w Warszawie – niezrealizowany (1864). Projektował także mosty przez Wisłę w Warszawie, które też nie weszły do realizacji. W 1865–66 doprowadził jednak do budowy mostu, wg własnego planu, w Kaliszu przez Prosnę. Był to pierwszy most metalowy (stalowy, kratowy, dwuprzęsłowy o długości 31,7 m) wykonany przez polskich przedsiębiorców. Konstrukcję wykonały Zakłady Żeglugi Parowej w Warszawie, montaż zakłady w Porębie. Most ten został zburzony w 1945.
M. w 1867 zaprojektował i zbudował wodociągi w parku w Skierniewicach. Przyczynił się także do budowy uzdrowiska w Ciechocinku, gdzie projektował i kierował budową wodociągów, łazienek błotnych, domu zdrojowego i teatru.
W 1876–1906 M. był członkiem komisji egzaminacyjnej na budowniczych i geometrów przy Cesarskim Uniw. Warszawskim. W 1882–1908 nadzorował, w ramach komitetu, budowę warszawskich wodociągów wg projektu W. Lindleya, a od 1898 należał do komitetu budowy Inst. Politechnicznego w Warszawie. W 1903 przeszedł na własne żądanie na emeryturę.
M. był autorem licznych publikacji, m.in.: Opis budowy zjazdu w Warszawie z Krakowskiego Przedmieścia (od Zamku) do Wisły i Pogląd na wodociągi w mieście Warszawie („Dziennik Polytechniczny” 1862), Most żelazny w m. Kaliszu („Przegląd Techniczny” 1867), O drogach w Królestwie Polskiem, ich budowie i utrzymaniu („Przegląd Techniczny” 1877), Komunikacje wodne w Królestwie Polskiem, ich obecny stan i warunki dalszego rozwoju („Przegląd Techniczny” 1890). Skonstruował także własny typ planimetru, który na wystawie powszechnej w Wiedniu (1873) otrzymał złoty medal.
Spośród trzech synów M. z małżeństwa z Zofią z Xiężopolskich, Julian został inżynierem, a Hipolit chemikiem.
PSB (B. Chwaściński); SBTP (B. Chwaściński); SPPT (B. Chwaściński).
F. Kucharzewski: Wodociągi i kanalizacja w Warszawie, „Przegląd Techniczny” 1879, nr 7, nr 8, nr 9; tegoż: Planimetry polskie i ich wynalazcy, „Przegląd Techniczny” 1902, nr 19–24 oraz wydanie samodzielne, Warszawa 1902; B. Orłowski: Most kaliski z 1866 roku na tle epoki, [w:] Dziedzictwo przemysłowe Kalisza i regionu, Kalisz 2003.
Andrzej J. Wójcik