Belina (Bellina, Belina-Swiontkowski) Władysław
BELINA (Bellina, Belina-Swiontkowski) Władysław (12 V 1840, Warszawa – 1889, Ciudad de México), lekarz. Syn Jakuba Swiątkowskiego, posługującego się przydomkiem, czy też herbem Belina (czego jednak nie potwierdzają herbarze), inżyniera.
Początkowe nauki odbierał w domu, następnie uczęszczał do liceum w Warszawie. Studia medyczne podjął w Berlinie w 1856, ale w 1859 przeniósł się do Krakowa. Po podpisaniu petycji do cesarza Franciszka Józefa z żądaniem wprowadzenia na uniwersytecie języka polskiego jako wykładowego, został wydalony z Krakowa. Powrócił do Berlina, gdzie kontynuował studia. Ponieważ włączył się w działania polskiego ruchu niepodległościowego, został w 1863 również przez władze pruskie wydalony z Berlina. Przeniósł się do Heidelbergu, podjął dalsze studia na Uniw. Karola Ruperta w 1864, przede wszystkim pod opieką znanego fizjologa Hermana von Helmholtza. Tam uzyskał stopień doktora w XII 1867 na podstawie rozprawy na temat transfuzji krwi. Została ona opublikowana pt. Die Transfusion des Bluts in physologischer und medizinischer Beziehung. Der medizinischen Facultät in Heidelberg pro venia legendi vorgelegt. Ukazała się także po francusku: De la transfusion du sang défibrine nouveau procédé pratique w 1871 w Paryżu (doczekała się też reedycji w 2018 w Niemczech). Pozytywna recenzja pierwszego wydania pióra Fryderyka Skobela ukazała się w „Przeglądzie Lekarskim” (1869). Na temat transfuzji B. publikował w prasie fachowej we Francji w 1869 i 1871. Pozostając na uniw. w Heidelbergu, wystąpił w VIII 1868 o dopuszczenie do habilitacji w zakresie położnictwa. W III 1869 przedstawił swoje tezy habilitacyjne i otrzymał veniam legendi, czyli prawo wykładania na uniwersytecie. Poprosił wówczas o sześć miesięcy urlopu dla przeprowadzenia badań na terenie Francji, z którego już nigdy nie wrócił do Heidelbergu. W latach 1870–71 był lekarzem wojskowym w 119 pułku piechoty armii francuskiej; uczestniczył w wojnie z Prusakami. Bazując na zebranych materiałach o próbach przetaczania krwi przez innych oraz własnym doświadczeniu w tej dziedzinie, w 1870 miał przedstawić francuskiemu ministerstwu wojny własnego pomysłu aparat do transfuzji. Próbował przekonywać, że istnieje możliwość stosowania jego aparatu na polu walki, był więc w tym zakresie prekursorem zastosowania transfuzji w trakcie działań wojennych. W 1873 przedstawił na wydz. lekarskim Uniw. Paryskiego rozprawę, opublikowaną w tymże roku w Wersalu pt. De l’harmonie des forces et de leur influence sur la vie par L. de Belina. Praca została wysoko oceniona. W Paryżu pozostał do 1874, kiedy wyjechał do Meksyku, gdzie zamierzał prowadzić dalsze badania. Pozostał tam na stałe, być może wskutek ożenku.
Tam, oprócz praktyki medycznej i badawczej, czynnie uczestniczył w propagowaniu wiedzy medycznej, m.in. współpracując z czasopismem „Gaceta Médica de México”. Zajmował się stanem higieny, publikując kilka artykułów w latach 1878–82. Opisywał w nich przyczyny klimatyczne szerzenia się, szczególnie w stołecznym Meksyku, chorób zakaźnych: tyfusu i gruźlicy, poszukując sposobów zapobieżenia ich epidemiom. Zyskał znaczne uznanie w Meksyku., nie tylko jako lekarz, ale również ze względu na swój talent pianistyczny. Należał do kilku towarzystw naukowych. W ostatnim etapie życia miał interesować się hipnozą i magnetyzmem. Wedle zachowanej notatki biograficznej, spisanej prawdopodobnie przez jego syna, a przechowywanej w archiwum Ambasady RP w Meksyku, miał na te tematy przygotowywać rozprawę, której jednak nie dokończył. Zmarł na tyfus. Jego spuścizna medyczna trafiła do Academia Nacional de Medicina w stolicy.
Obszerny opis aparatu do transfuzji krwi jego pomysłu znalazł się w 1897 w 21 tomie Diccionario enciclopedico Hispano-americano en 25 tomos.
S. Kośmiński: Słownik lekarzów polskich… aż do 1885, Warszawa 1884, s. 487; Diccionario enciclopedico Hispano-americano de literatura, ciencias y artes, Barcelona 1897, s. 346; S. Konopka: Polska bibliografia lekarska dziewiętnastego wieku, t. 10, Warszawa 1981, s. 519–520; D.H. Rangel: Las pintas de la sirvienta. El tifo y el temor a los pobres en la ciudad de México, „Estudios de historia moderna y cobtemporánea de México”, 2011 nr 41, s. 60; R.A. Vega y Ortega Baez: Geografía y Botánica del Valle de México en los escritos higiénicos del médico Ladislao de Bellina, 1878–1882, „Fronteiras. Journal of Social, Technological and Environmental Science” 2018, nr 7, s. 179–201; R. Paliga: Krwiolecznictwo i krwiodawstwo w medycynie polskiej xix i xx wieku (1830–1951) od powstania listopadowego do utworzenia instytutu hematologii, praca doktorska, wersja internetowa: http://www.wbc.poznan.pl/Content/245832/index.pdf [dostęp 5.12.2019]; List Jerzego Świątkowskiego do K. Smolany z 22.08.1997; Ambasada RP w Meksyku, archiwum konsularne: sygn. przedwojenna B-63.
Krzysztof Smolana